Praktyczne porady techniczne dla uruchamiających linię lakierniczą
,,Chodź, pomaluj mój świat na żółto i na niebiesko” – wszyscy znamy refren kultowej piosenki śpiewanej przez zespół 2+1. Jak to w praktyce zrobić, używając technologii malowania proszkowego? Temat wydaje się bardziej skomplikowany niż wspomniana, znana melodia.
Malowanie proszkowe jest często ostatnim krokiem w procesach produkcyjnych. Nadaje końcowej części lub produktowi kolor, teksturę lub warstwę ochronną. Powłoka proszkowa ma szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu ze względu na jej zdolność do tworzenia trwałego, a jednocześnie atrakcyjnego wykończenia.
Z wielu względów rośnie w Polsce liczba lakierni proszkowych. Wymogi ochrony środowiska powodują wypieranie technologii ciekłego malowania z rynku tam, gdzie oczywiście jest to możliwe, a alternatywą przyjazną dla planety staje się aplikacja farb proszkowych. Wystarczy zjechać z autostrady i zobaczyć rosnącą liczbę mniejszych i większych lakierni proszkowych, o których istnieniu informują banery reklamowe. Konkurencja staje się coraz większa, dlatego wielu właścicieli lakierni zadaje sobie pytanie, jak stać się bardziej atrakcyjnym dla obecnego i potencjalnego klienta. Bywa często, że najważniejsza w wyborze dostawcy jest cena usługi (najlepiej najniższa, kosztem niskiej jakości), ale czy to się długoterminowo opłaca, czy jest to podejście bezpieczne?
Każdy budowniczy domu wie, że na początku projektu najważniejszy jest trwały fundament, który pozwoli na postawienie solidnej i bezpiecznej budowli. Tak samo trzeba spojrzeć na lakiernię proszkową. Aby dobrze działała i przynosiła zyski – stwórz jej dobre i trwałe fundamenty.
Fundamenty dobrej pracy lakierni proszkowej
Właściwy dobór sprzętu malarskiego - jego serwis i narzędzia
Najważniejsze decyzje zapadają na etapie inwestycji. Każdy kto ma za sobą zakup linii lakierniczej pamięta, ile aspektów musiał wziąć pod rozwagę, począwszy od budżetu, miejsca posadowienia, przez wymagania do zapytań ofertowych, wymagania prawne i środowiskowe, po przyłącza mediów. Aby uniknąć poważnych błędów na wstępnym etapie inwestycji polecam znaleźć odpowiedzi na kilka podstawowych pytań, tj.:
- Co chcemy malować (materiał, wymiary)?
- Jakie wymagania ma spełniać powłoka?
- Z jaką wydajnością chcemy pracować?
Warto więc poświęcić czas i z rozwagą podejść do planowania działania linii lakierniczej. Porównać pozyskane oferty sprzętu malarskiego pod względem rozwiązań konstrukcyjnych, materiałów, udać się na wizyty referencyjne, aby zobaczyć, jak pracuje dane urządzenie u innego klienta, który zdecydował się na danego producenta. Jeżeli planujesz kupić nową linię lakierniczą, a aktualnie pracujesz na starszym modelu lub przechodzisz z linii manualnej na automatyczną, przygotuj sobie listę rozwiązań (funkcji), które powinna posiadać Twoja nowa linia lakiernicza, a obecna ich nie ma. Zaproś do współpracy swój zespół: technologa, lakierników, utrzymanie ruchu, kontrolę jakości, operatorów i zadaj im pytanie, co usprawniłoby ich pracę, a czego uzyskanie na obecnym urządzeniu nie jest możliwe. Wykreujcie wspólnie wizję idealnej linii lakierniczej, która będzie uszyta na waszą miarę. Jest to sprawdzone podejście, które pomoże przetransferować doświadczenia i potrzeby użytkowników sprzętu malarskiego w dane wejściowe do opracowania specyfikacji technicznej.
Kolejną bardzo ważną kwestią jest poznanie kosztów serwisu i części zamiennych. Zapytaj o dostępność kluczowych części zamiennych elementów: tunelu chemicznego, przygotowania powierzchni, suszarki, kabiny aplikacji farby, pieca polimeryzacyjnego i przenośnika. Zapytaj, ile wynosi czas odpowiedzi na zgłoszenie awarii producentowi? Jakie prace serwisowe możesz wykonać sam, przedłużając żywotność poszczególnych urządzeń? Zapoznaj się bardzo uważnie z umową i znajdź w niej zapisy określające co podlega reklamacji, a co pozostaje po stronie użytkownika.
Konieczna jest też analiza systemu zawieszania. Jego optymalizacja pozwoli na zredukowanie kosztów i zapewnienie uzyskania dobrej jakości powłoki. Często jest to element traktowany „po macoszemu” przez właścicieli czy zarządzających lakiernią. Brak testów na nowych zawieszkach czy hakach może bardzo boleśnie odbić się w przyszłości na sprawności i wydajności linii, generując koszty, na które nie będziesz przygotowany. Nie oszczędzaj czasu na próby ani budżetu na prototypowanie poszczególnych rozwiązań zawieszania - ta inwestycja zwróci się z nawiązką.
Mechaniczne i/lub chemiczne przygotowanie powierzchni
Termin „obróbka wstępna” jest używany do określenia mechanicznej lub chemicznej obróbki powierzchni wytwarzanego produktu, zwanej podłożem, w celu jej oczyszczenia i przygotowania do nałożenia powłoki. Obróbkę wstępną można przeprowadzić na wiele różnych sposobów. Na przykład:
- szlifowanie powierzchni w celu usunięcia zanieczyszczeń jest prostą mechaniczną metodą przygotowania części,
- mechaniczne przygotowanie powierzchni za pomocą śrutowania czy piaskowania dodatkowo rozwija powierzchnię do malowania i wpływa pozytywnie na poprawę adhezji powłoki do podłoża,
- chemiczna obróbka wstępna może być tak prosta, jak przetarcie rozpuszczalnikiem lub może to być wieloetapowe mycie natryskowe, zanurzeniowe, które czyści część i nakłada powłokę konwersyjną.
Konkretna metoda i stopień zastosowanej obróbki wstępnej zależą od wymagań jakościowych dla produktu.
Przed przystąpieniem do malowania proszkowego każdy technolog lub inżynier procesu powinien poznać naturę zanieczyszczeń występujących na powierzchni przeznaczonej do malowania i dopiero na podstawie uzyskanej wiedzy może przystąpić do projektowania procesu technologicznego. Bardzo ważne jest posiadanie informacji jakim procesom obróbki został poddany element, który trafia do Twojej lakierni. Zmniejsza to ryzyko pojawienia się problemów jakościowych w trakcie produkcji.
Nałożenie powłoki na zanieczyszczenie uniemożliwia utworzenie się ścisłego połączenia powłoki z podłożem. Jeśli zanieczyszczenie się oderwie, powłoka również odpadnie wraz z nim. Cząsteczki brudu nie rozpuszczą się i nie zostaną ukryte pod powłoką. Chcąc uzyskać dobry wygląd i przyczepność, część musi być czysta. Wiedząc, co znajduje się na powierzchni elementów, które mają zostać pokryte farbą proszkową, można przystąpić do projektowania procesu i kalkulacji kosztów.
Kolejnym zadaniem inżyniera procesu lub technologa jest zaplanowanie kontroli procesu i wyrobu, które mają dostarczyć dowody zgodności z wymaganiami klienta. Brak nadzoru nad procesem może generować duże koszty związane z reklamacjami, jeżeli wada zostanie wykryta dopiero u klienta. W lepszym przypadku wady mogą zostać rozpoznane podczas kontroli końcowej i, jeżeli jest to możliwe, ulec naprawie. Jak wiadomo, każda dodatkowa operacja naprawy i kontroli po naprawie jest kosztem, którego nikt nie chce ponosić.
Obróbka wstępna zazwyczaj zapewnia lepszą przyczepność powłoki do części i pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się korozji, zwiększając wartość produktu i wydłużając jego żywotność.
Powłoka dekoracyjna nie ukrywa wad powierzchni, a czasami wręcz je uwypukla, właściwości użytkowe powłoki są także bezpośrednio powiązane ze stanem powierzchni, na którą jest ona nakładana.
Dobór farby proszkowej
W procesie doboru farby istnieją w zasadzie dwie możliwości:
- klient określa, jaką farbą mają zostać pomalowane jego elementy (w tym przypadku, jeśli wyrazisz na nią zgodę, pozostaje optymalizować paramenty aplikacji na sprzęcie, który posiadasz, w celu uzyskania satysfakcjonującego efektu),
- ty samodzielnie wybierasz farbę proszkową dla danego projektu. Kluczowa jest tutaj wiedza - po pierwsze - jaką funkcję ma spełniać powłoka? Ochronną czy dekoracyjną, a może obydwie? Po drugie - jakie warunki ekspozycji ma wytrzymać powłoka? Trzeba rozeznać, jakie warunki klimatyczne będą oddziaływać na powłokę (wilgotność, temperatura, wiatr itp.) oraz jak długi będzie okres użytkowania elementu przeznaczonego do malowania Posiadając zestaw takich informacji, powinieneś szukać farby, która spełni określone wymagania. Aktualnie na polskim rynku jest wielu producentów farb proszkowych, którzy zaproponują swoje produkty w odpowiedzi na dobrze napisane zapytanie ofertowe.
Najczęściej popełniane błędy podczas wyboru farby proszkowej wynikają z braku dostatecznej ilości informacji o przeznaczeniu powłoki. Kolejną przyczyną błędnego doboru farby może być kierowanie się ceną bez sprawdzenia wydajności farby proszkowej. Kardynalnym błędem jest nieczytanie kart technicznych farb proszkowych, w których producent podaje zakres grubości powłoki spełniającej jej optimum funkcjonalności. W efekcie aplikujemy za dużo lub za mało farby proszkowej i borykamy się z problemami braku przyczepności. Pojawiają się wady powłoki, którym zapobiec można, stosując się do zaleceń znajdujących się w karcie technicznej produktu. Każda farba jest inna - producenci odrobili więc już swoje lekcje i za pomocą wielu próbnych aplikacji znaleźli i wyspecyfikowali warunki optymalne. Nie warto tracić czasu na rozwiązywanie problemów już rozwiązanych. Zachęcam do zapoznania się z kartami charakterystyk farb, które stosujesz na swojej lakierni i sprawdzenia, czy nie aplikujesz za mało lub za dużo proszku. Bogatszy o wiedzę z karty technicznej szybko poprawisz parametry jakościowe swojej powłoki, unikając zbędnych przemalowań - lub co gorsze - ściągania powłoki i ponownego jej nanoszenia.
Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie prób malowania farbami proszkowymi, które wybrałeś z rynku. Porównanie kart technicznych może nie dać jednoznacznej odpowiedzi, która farba będzie lepsza w aplikacji. Jeżeli wybierzesz tylko jedną farbę, nigdy nie dowiesz się, czy dokonałeś słusznego wyboru. Zachęcam do przeprowadzania testów i sprawdzania, jak różnią się farby od poszczególnych producentów. Budując sobie własną bibliotekę doświadczeń z czasem, szybciej zaproponujesz warunki klientowi. Polecam sprawdzać takie czynniki jak: rozlewność farby, skuteczność ładowania, ilość odpadu, wydajność i jakość krycia.
Największym wrogiem optymalnych ustawień jest najczęściej czas, którego zawsze jest za mało na przeprowadzenie testów. Ustalając termin realizacji projektu z klientem, zaplanuj odpowiednio wcześnie wysłanie zapytań ofertowych, ściągnięcie próbek farby, wykonanie próbnych wymalowań i analizę wyników. Koszty prób zamortyzuj w wycenie.
Kompetentny personel
Do kadry zarządzającej należy znalezienie kompetentnych osób na poszczególne stanowiska pracy w lakierni proszkowej. Pracownicy muszą posiadać wiedzę i umiejętności zapewniające spełnienie wymagań klienta w realizacji usługi malowania oraz wcześniej na etapie ofertowania - pozyskania zleceń klienta.
Ten wymóg dotyczy wszystkich funkcji i szczebli organizacji malarni, od najwyższego kierownictwa, do pracownika operacyjnego, oczywiście – odpowiednio do zakresów odpowiedzialności. Istotnym czynnikiem wpływającym na jakość jest również utrzymanie i rozwijanie już zdobytych kompetencji pracowników, a to wymaga zapewnienia przez kierownictwo różnych form szkoleń i warsztatów, a także samo-edukacji pracowników.
Należy zadbać o odpowiednią motywację pracowników, ponieważ obecnie na rynku trudno o kandydatów na lakierników oraz inżynierów czy technologów posiadających dostateczną wiedzę, kompetencje i umiejętności w procesie malowania proszkowego. Jeżeli masz dobry zespół, dbaj o niego i wspieraj jego rozwój, bo zastąpienie poszczególnych kompetencji, które wnoszą, może okazać się trudne, czasochłonne i kosztowne. Jeśli jesteś na etapie poszukiwania pracowników do swojego zespołu lub zaczynasz go rozwijać to radzę, abyś budował swój silny merytorycznie zespół w oparciu o dobrze opracowaną matrycę kompetencji i jednoznacznie określone zakresy odpowiedzialności.
Dbałość o czystość
Utrzymanie czystości i porządku w obszarze linii lakierniczej wpływa na jakość finalnej powłoki. W zależności od kultury organizacji panują w niej różne definicje czystości. Ocenie podlega aktualny lub planowany stan urządzenia, obiektu, system wentylacji, wykorzystujący dostępne zasoby ludzkie i finansowe.
Istnieje wiele źródeł zanieczyszczeń. Powietrze na hali produkcyjnej jest nośnikiem cząsteczek zanieczyszczeń z innych procesów. Fatalną praktyką jest brak izolacji obszarów produkcji zawierających tzw. ,,brudne procesy”, jak np. śrutowanie. Również używanie silikonów w pobliżu linii lakierniczej może przysporzyć wiele problemów jakościowych, które będą pojawiać się w bardzo długim okresie czasu. Błędem jest otwieranie drzwi i generowanie przeciągów wraz z pakietem wszelkich pyłów, jakie niosą ze sobą poszczególne pory roku. Brak regularnego czyszczenia kabiny aplikacji proszku i sprzętu zemści się w postaci wielu wtrąceń na gotowym wyrobie. Kolejnym miejscem zagrożonym zanieczyszczeniami jest piec do polimeryzacji, którego okresowe sprzątanie powinno być planowane i realizowane.
Warto przeanalizować, czy można w jakiś sposób ograniczyć wpływ czynników zewnętrznych będących nośnikiem różnego rodzaju zabrudzeń. Czasem niewielka zmiana, polegająca na oddzieleniu lakierni od pozostałej części fabryki za pomocą wstawienia ścianek z plexi, może znacząco ograniczyć pojawianie się zanieczyszczeń.
Kolejnym aspektem jest ocena klienta po wizycie referencyjnej na lakierni. Bardzo ważne jest pierwsze wrażenie, jakie odniesie klient podczas oglądania lakierni. Widząc panujący ład i porządek, zbuduje się w nim zaufanie do jakości świadczących usług malowania. Oceni naszą lakiernię w porównaniu do konkurencji i podczas wyboru dostawcy usługi malowania, poza ceną, zobaczy wartość dodaną w Twoim podejściu do zarządzania obszarem produkcyjnym lakierni z punktu widzenia czystości.
Kontrola
Czy lepiej jest wykrywać błędy na gotowym wyrobie czy zapobiegać ich powstawaniu w trakcie procesu? Co jest bardziej ekonomiczne?
Odpowiedź jest oczywista - lepiej zapobiegać niż naprawiać lub złomować lakierowane części. Kontrola to niezbędna aktywność w procesie, która wymaga dostosowania jej do potrzeb procesu i wyrobu. Potrzebne jest jej zaplanowanie (plan kontroli) z przewagą kontroli prewencyjnej nad detekcyjną. Jej poziom powinien być dostosowany do wymagań funkcjonalności powłoki, jak i innych wymagań przede wszystkim klienta, ale także rekomendacji dostawców chemii. Z drugiej strony kontrola powinna być minimalizowana, ponieważ jest tylko kosztem, za który nie zapłaci klient.
Zacznij od opracowania mapy swojego procesu. Musisz wiedzieć, gdzie on się zaczyna, a gdzie kończy. Następnie należy zdefiniować poszczególne etapy procesu zwane operacjami. W zależności od ryzyka, jakie niesie ze sobą dana operacja, należy rozważyć, czy planujemy dla danej operacji kontrolę, a jeśli tak – określić jej częstość, metodę, wymagania (specyfikację), odpowiedzialnych oraz plan reakcji w przypadku niezgodności. Kluczowe z punktu widzenia posiadania dowodów zgodności oraz możliwości analizy dla doskonalenia procesu jest posiadanie udokumentowanych zapisów z kontroli zarówno procesu, jak i produktu. Wyniki kontroli należy analizować i poprawnie wyciągać wnioski w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania procesu i uzyskania jak największej ilości zgodnych części. Zapisy z kontroli są bardzo ważne w przypadku otrzymania reklamacji od klienta. Na podstawie ich analizy można przygotować odpowiedź dla klienta w oparciu o dowody, uznać reklamację lub odrzucić jako bezpodstawną. Zapisy ułatwią wprowadzenie zmian w procesie w celu usunięcia potencjalnego zagrożenia wystąpienia kolejnych zgłoszeń o niezgodności produktu przez klienta.
Zarządzanie lakiernią proszkową to praca wielodyscyplinarna
Wymaga dużej wiedzy technicznej i doświadczenia dotyczącego podłoża, farby/powłoki, przygotowania powierzchni, technologii nakładania powłoki, jakości – wymagań klienta i metod kontroli procesu i wyrobu, zarządzania załogą, BHP i aspektów środowiskowych. Świadomość powyższego pomoże w budowaniu i funkcjonowaniu pracy lakierni proszkowej.
Jeżeli przedstawione treści są dla Ciebie interesujące i chcesz dowiedzieć się więcej na temat prawidłowego funkcjonowania lakierni proszkowej oraz zdobyć, poszerzyć lub ugruntować posiadaną wiedzę w tym obszarze, zachęcam do udziału w szkoleniach otwartych jak i zamkniętych, gdzie postaram się pomóc w rozwiązaniu Twoich obecnych problemów, ale również podzielić się wiedzą i doświadczeniem, które pomogą zapobiegać powstaniu niezgodności, zarówno procesowych, jak i wadom powłoki.
Szkolenie z Procesów lakierowania przemysłowego w lakierni proszkowej
Zapraszamy na szkolenie Procesy lakierowania przemysłowego w lakierni proszkowej
